KAYSERİ TİCARET ODASI TAHKİM VE ARABULUCULUK MERKEZİ
HAKEMLER İÇİN ETİK KURALLAR
Kayseri Ticaret Odası Tahkim ve Arabuluculuk Merkezine kayıtlı hakemler ve başvuran taraflar, bu Etik Kurallara uymayı kabul ederler.
KURAL I. HAKEM TAHKİM YARGILAMASINI ÂDİL VE TARAFSIZ ŞEKİLDE YÜRÜTMELİDİR
- Bir hakem, tahkim yargılamasının eşitlik ilkesi ve hukuki dinlenilme hakkına uygun şekilde yürütülmesinden sorumludur.
- Bir kişi, ancak aşağıdaki koşullarla hakemlik görevini kabul etmelidir:
- Tarafsız görev yapabilmelidir,
- Taraflardan bağımsız olarak görev yapabilmelidir,
- Görev yapma yeterliliğine sahip olmalıdır,
- Tahkim yargılaması için gereken zamana sahip olmalıdır.
- Kişi, görevi kabul ettikten sonra ve hakem olarak görev yaparken, tarafsızlığını etkileyebilecek veya makul bir bakış açısıyla taraflı olduğu izlenimi yaratabilecek işle ilgili, meslekî veya şahsî bir ilişkiye girmekten veya herhangi bir malî yahut şahsî menfaat elde etmekten kaçınmalıdır.
- Hakemler, tüm taraflara âdil şekilde davranmalı ve dış baskılar, kamuoyundaki haberler veya şahsî menfaatin etkisi altında kalmamalıdırlar. Bir taraftan yana veya bir tarafa karşı oldukları görüntüsü veren davranış ve beyanlardan kaçınmalıdırlar.
- Hakemler, tahkim sözleşmesinden kaynaklanan yetkiyi tamamen kullanmalı, bu yetkinin sınırlarını aşmamalıdır. Hakemler, Kayseri Ticaret Odası Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi Yönergesi ve ilgili mevzuat hükümlerine uymakla yükümlüdür.
- Hakemler, tahkim yargılamasını, âdil ve usul ekonomisine uygun şekilde yürütmelidir.
- Hakemlerin etik sorumlulukları, görevi kabul etmesiyle başlar ve tüm tahkim davası boyunca devam eder. Etik ilkeler, hakem kararı verildikten sonra da devam eder.
- Hakemler atanmayı kabul ettiğinde, göreve devam etmeyi imkânsız veya çok güç hale getirecek beklenmedik koşullar veya haklı sebepler zorunlu tutmadıkça görevden çekilmemeli veya görevi bırakmamalıdır.
- Tahkim davası tamamlanmadan önce, kendi iradesi veya tarafların talebi üzerine görevden çekilen hakem, delil teşkil eden dava malzemesinin iadesi ile gizlilik ve kişisel verilerin korunması da dâhil olmak üzere, tahkimde tarafların menfaatlerini korumak için gerekli tedbirleri almalıdır.
- Hakem, tahkim davasını tarafsız bir şekilde yönetmelidir. Hakem, taraflara, temsilcilerine ve tanıklara karşı sabırlı ve nazik olmalı ve yargılamaya katılan herkesi de bu şekilde davranmaya teşvik etmelidir.
- Hakem, taraflara hukukî dinlenilme hakkını tanımalı, duruşmaların yeri ve zamanını önceden bildirmeli, taraflara iddia, savunma ve delillerini sunmaları için eşit imkân tanımalıdır.
- Hakem, karar vermek için tarafların sunduğundan daha fazla bilgiye ihtiyaç olduğunu tespit ederse sorular sorabilir, ilgili delillerin sunulmasını isteyebilir.
- Hakemin tarafları, sulh olasılığı, arabuluculuğa başvurma veya diğer alternatif uyuşmazlık çözüm yollarını görüşmeye yönlendirmesi mümkün olup, taraflara uyuşmazlığı çözüme kavuşturmaları veya diğer uyuşmazlık çözüm yollarından faydalanmaları için baskı yapmaması gerekir. Taraflarca izin verilmediği takdirde hakem, uzlaşma müzakerelerinde bulunmamalı veya bunlara diğer bir şekilde katılmamalı yahut arabulucu olarak hareket etmemelidir. Bu konuda Adalet Bakanlığı tarafından kabul edilen Arabulucular için Etik Kurallar uygulanır.
KURAL II. HAKEM, TARAFSIZLIĞINI ETKİLEYEBİLECEK VEYA TARAFLI OLDUĞU İZLENİMİ VEREBİLECEK TÜM MENFAAT YAHUT İLİŞKİLERİ AÇIKLAMALIDIR.
- Hakem olarak görev yapması talep edilen kişiler, görevi kabul etmeden önce varsa aşağıdaki hususları açıklamalıdırlar:
- Tahkim davası sonucunda elde edilecek doğrudan veya dolaylı tüm malî veya şahsî menfaatler;
- Taraflardan birinin gözünde tarafsızlığı veya bağımsızlığı makul surette etkileyebilecek, bilinen her türlü mevcut veya geçmişteki malî, ticarî, meslekî veya şahsî ilişkiler.
- Hakem olarak görev yapması talep edilen kişiler, A fıkrasında tanımlanan bir menfaat veya ilişkinin varlığını araştırmak için makul bir çaba göstermelidir.
- A fıkrasında tanımlanan menfaat veya ilişkileri açıklama yükümlülüğü, tahkim davasının herhangi bir aşamasında ortaya çıkar veya hatırlanır yahut tespit edilirse, mümkün olan en kısa sürede yerine getirilmelidir.
- Açıklamanın yapılıp yapılmayacağına dair bir şüphenin varlığı hâlinde, açıklama yapma yönünde karar verilmelidir.
- Taraflar, bir kişinin menfaatleri ve ilişkileri hakkında bilgi sahibi olmalarına rağmen yine de o kişinin hakem olarak görev yapmasını isterlerse, bu kişi hakemlik yapabilir.
- Tüm taraflarca bir hakemin görevden çekilmesi talep edilirse, hakem bu talebi yerine getirmelidir.
- Bir hakem adayının bu Etik Kuralların bir hükmüne uyması, gizli veya kişisel veri niteliğindeki bilgilerin ifşa edilmesini gerektirdiği takdirde, hakem adayı ya açıklama için bilgileri veren kişinin veya şahsî bilgilerin sahibinin yazılı muvafakatini almalı ya da görevden çekilmelidir.
KURAL III. HAKEM TARAFLARLA OLAN GÖRÜŞMESİNDE UYGUNSUZ TUTUMLARDAN KAÇINMALIDIR.
- Hakem, taraflar arasındaki iletişimin şekline ilişkin taraflar arasındaki tahkim sözleşmesi ve Kayseri Ticaret Odası Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi Yönergesindeki hükümlere uymalıdır.
- Hakem, tahkim yargılaması süresince bir tarafın yokluğunda diğer tarafla görüşmemelidir. Böyle bir görüşmenin yapılması durumunda hakem, KATOTAM vasıtasıyla diğer tarafı ve hakemleri, görüşmenin içeriği hakkında bilgilendirmelidir.
- Bir taraf önceden bildirim yapıldığı halde duruşmaya katılmadıysa, hakem duruşma oturumunda hazır bulunan taraflarla görüşebilir.
- Kayseri Ticaret Odası Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi Yönergesi veya taraflar arasındaki tahkim sözleşmesinde aksi belirtilmedikçe, bir hakem taraflardan biriyle yaptığı yazışmalarının bir nüshasını diğer taraflara da göndermelidir. Hakem, taraflardan birinden davayla ilgili diğer tarafa gönderilmemiş bir belge aldığında, KATOTAM sekreteryası vasıtasıyla bu belgenin diğer tarafa da gönderilmesini sağlamalıdır.
- Hakem, tahkim davasının herhangi bir tarafından, doğrudan veya dolaylı olarak, herhangi bir hediyeyi kabul etmemelidir.
KURAL IV. HAKEM BAĞIMSIZ VE ÖZEN GÖSTEREREK KARAR VERMELİDİR.
- Hakem, karara bağlanmak üzere sunulan tüm vakıaları ve dava malzemesini titiz bir şekilde değerlendirdikten sonra karar vermelidir. Hakem dava konusuyla ilgisiz ve talep edilmeyen konularda karar vermemelidir.
- Hakem, talep konusu edilen tüm çekişmeli hususlarda âdil ve bağımsız olarak karar vermeli, dış baskıların kararlarını etkilemesine izin vermemelidir.
- Hakem, karar verme görevini başka kişilere devretmemeli; bizzat yerine getirmelidir.
- Tarafların, uyuşmazlık konusu hususlarda kısmen veya tamamen uzlaşması ve hakemin söz konusu uzlaşmayı hakem kararına dönüştürmesini talep etmeleri durumunda hakem bu talebi yerine getirebilir. Hakem, taraflar arasındaki sulhün koşullarını kararına yazdığı takdirde, bunun taraflar arasındaki sulhe dayandığını da hakem kararında belirtmelidir.
KURAL V. HAKEM TAHKİMİN TEMELİNDE BULUNAN GÜVENE VE GİZLİLİĞE DAYALI İLİŞKİYİ KORUMALIDIR.
- Hakem taraflarla güvene dayalı bir ilişki içerisindedir ve tahkim davası esnasında edindiği gizli bilgileri hiçbir şekilde kendisine veya başkalarına menfaat sağlamak yahut başkasının menfaatine zarar vermek için kullanmamalıdır.
- Hakem, tahkim davasıyla ilgili öğrendiği tüm bilgileri, kişisel verileri ve hakem kararını gizli tutmalıdır. Hakem, taraflara bilgi vermesi ve ilgili kişilerin bu Etik Kuralın hükümlerine bağlı olmayı kabul etmesi kaydıyla, karar vermek için bilirkişi görüşü alabilir.
- Kurul olarak çalışan hakemlerin karara ilişkin müzakereleri gizli olduğundan hakem, müzakerelerin içeriği hakkında taraflara bilgi vermemelidir. Hakem kararı verildikten sonra hakemin, kararın icrasına veya karara karşı açılacak iptal davasına yönelik işlemlere yardımcı olması uygun değildir.
KURAL VI. HAKEM, ÜCRET VE MASRAFLARIN TAHSİLİ HAKKINDA KARAR VERİRKEN DÜRÜSTLÜK KURALINA UYMALIDIR.
- Görevi karşılığında ücret alan veya masrafları ödenen olan hakem, bu ödemeler hakkında karar verirken dürüstlük kuralına uygun davranmalıdır.
- Hakem ücretiyle ilgili işlemler KATOTAM vasıtasıyla yürütülmelidir.
- Hakemler, olağanüstü koşullar söz konusu olmadıkça, bir yargılama esnasında ücret artışı talep etmemelidir.
KURAL VII. HAKEM, DOĞRU VE GERÇEĞE UYGUN OLMASI KAYDIYLA TAHKİM HİZMETLERİYLE İLGİLİ TANITIM FAALİYETLERİNDE BULUNABİLİR.
- Bir kişinin hakem olarak görev yapmaya istekli veya uygun olduğuna dair yapılacak tanıtım, doğru olmalı ve yanıltıcı bilgiler içermemelidir. Hakemin işinin kalitesi veya mesleğindeki başarısı ile ilgili tüm beyanlar gerçeğe uygun olmalıdır.
- Tanıtım, bu Etik Kurallara aykırı şekilde yapılacak bir görevlendirmeyi kabul etmeye istekli olunduğuna dair bir ima içermemelidir.